نام پروژه : اسپیدلاو

معمار: زاها هدید

زمان ساخت:۲۰۰۵

معماری مدرن این امر که منتقدین معماری قادر به محدود کردن «زاها حدید» در سبکی خاص نیستند، حکایت از تجزیه و تحلیل موشکافانه و پرداختن به چالشها و معضلات معماری مدرن و پیش از مدرن و خلق آثاری دارد که هم وامدار معماری «کنستروکتیویستهای روسی» است و هم تحت تأثیر معماری ارگانیک پسا مدرن. معماری مدرن

او آگاه از تغییرات سریع معماری در دهه های اخیر است و دگردیسی نامحسوس نیازهای مردمان هر دهه را به خوبی درک می کند.

او به راستی معماری مدرن است اما نه با تعریف معماری مدرن به مثابه تکرار غير خلاقانه معماری «لكوربوزیه» یا «میس وندروهه»، بلکه معماری مدرن به مثابه معماری که در هر زمان و در هر مکان دست به خلق فضایی ناآزموده و نو می زند.

«زاها حدید» در شهر بغداد متولد و در سال ۱۹۷۷ در انگلستان فارغ التحصیل شد. او در دوران تحصیل نزد معماران بنامی چون «برنارد چومی» و «رم کولهاس» به جستجوی ریشههای معماری «دکنستروکتیویسم» پرداخت و در سال ۱۹۹۶ پس از «کنزو تانگه» کرسی تدریس در دانشکده معماری هاروارد را عهده دار شد.

آثار او از مقیاس کلان شهر تا طراحی مبلمان و پارچه گسترده است و آثار نقاشی او نیز در موزه هایی چون موزه هنرهای مدرن نیویورک در معرض دید عموم قرار دارد. در آثار «زاها حدید» کمتر گرایشی به طراحی فضاهای مسکونی، خصوصا مسکن جمعی مشاهده می شود. وی نخستین بار در سال ۱۹۸۷ عهده دار طراحی یک مجتمع مسکونی در برلین شد که طرح وی اجرا گردیده و پروژهای کاملا متفاوت در معماری شهر برلین قلمداد میشود.

وی طراحی مجتمع مسکونی Spittelau Viaduvts که پروژهای برای باززنده سازی محلهای از شهر وین محسوب می شود را نیز در سال ۲۰۰۵ در وین به پایان رسانده است. این مجتمع در بافت تاریخی شهر و در مجاورت رودخانه شهر «وین» قرار دارد و همچون نواری سفید رنگ در اطراف و بر روی طاق نماهای پل راه آهن «اتو واگنر» واقع شده است.

در سوی دیگر رودخانه ساختمانهایی قدیمی با نماهایی تخت و سقفهای شیروانی قرار گرفته اند که هیچگونه همخوانی فرمالی میان آنها با این مجتمع نمی توان یافت.

در معماری مدرن مجاورت مجتمع و علاوه بر پل راه آهن که پس از بازسازی به مسیر پیاده اختصاص یافته و از درون پروژه گذر می کند، دو اتوبان در تراز همکف و پلی سواره در تراز طبقه اول مجتمع وجود دارد که زوایای احجام بنا پرسپکتیوهای متنوعی را برای ناظرین سواره پدیدار می سازد.

طرح «حدید» که ترکیبی از سه ساختمان مستقل می باشد پیوندی ناگسستنی با بناهای موجود داشته و چنانچه در تصاویر مشاهده میشود ساختار سازه این مجتمع با زوایایی غریب با پل راه آهن درگیر میشود.

هندسه ساختمانها نامنظم بوده و زوایای جدارهها در تمامی عناصر حتی ستونها و چراغهای روشنایی نیز تکرار شده است.

قرار دادن کافه ها معماری مدرن و رستورانها در زیر طاق های پل سبب پویا شدن روحیه شهری و باز زنده سازی محله از یاد رفته گردیده است.

پل راه آهن در این محدوده به عنوان اثری تاریخی حفظ شده و شکل قرار گیری و چرخش های فرم مجتمع حول خطوط راه آهن حکایت از ترکیبی متفاوت از معماری جدید در بافت های تاریخی دارد.

نماهای سفید، ستون های بی نظم و تناسبات احجام، این مجتمع را به تندیسی شبیه کرده است که گویی موقتا در مکانی خاص قرار داده می شود.

ارتفاع هر سه بنا یکسان بوده و از بسیاری نقاط ساختمان ها در قالب یک بلوک کشیده و افقی درک می شوند.

پرهیز از تزئینات و جزئیات و همچنین استفاده از سیمان سفید به عنوان تنها مصالح به کار رفته در نماها موجب تفکیک خوانای پروژه از جدارههای آجری بناهای موجود گردیده است.

احساس پویایی، حرکت و پرواز که در دیگر آثار «حدید» خصوصا در طرح ایستگاه آتشنشانی شهر ويترا (۱۹۹۰) به اوج خود رسیده است، در اینجا نیز بخوبی به چشم می خورد.